دولت و برزخ نان
میزان سنج: آمار دورریز گندم کشور 22.4 درصد است درحالی که دولت یارانه سنگینی برای این محصول استراتژیک می پردازد. قسمتی از ضایعات در کیفیت پایین آنست که آمارها عدد 8.4 درصد را نشان میدهد.
به گزارش میزان سنج به نقل از مهر، نان در کشور از کیفیت پایینی برخوردار می باشد و برخی نان ها مثل بربری و سنگک یکی دو ساعت بعد از پخت دیگر قابل استفاده نیست. برخی علت این امر را در ارتباط با کیفیت گندم می دانند. در این خصوص استاندارد ۱۰۴ برای گندم در دولت سیزدهم الزامی شد اما تا امروز اقدامی برای استانداردسازی این محصول پرمصرف در کشور صورت نگرفته است.
بعضی دیگر کیفیت پایین نان را به روند پخت مرتبط می دانند و استدلال می کنند همین گندم وقتی در روستا پخت می شود بهترین نان شمرده می شود اما وقتی در نانوایی های سطح شهر تبدیل به نان می شود از کیفیت لازم برخوردار نیست.
آیا آرد کامل (آرد با سبوس بیشتر) مشکل کیفیت نان را بهبود می دهد؟
حسین یزدجردی، رئیس کانون انجمن های صنفی صنایع آرد ایران در گفتگو با خبرنگار مهر، عنوان کرد: در روستا کسانیکه مانند مادربزرگ ها نان می پزند شب آرد را خمیر می کنند و خمیر تا بامداد می ماند. بامداد تازه آغاز به پخت می کنند. در نانوایی های سطح شهر همچون تهران داخل خمیر جوش شیرین می زنند طبیعی است که نان بعد از یک ساعت قابل خوردن نیست چون خمیر تخمیر نمی گردد.
وی اضافه کرد: موضوع بر سر پول و درآمد است و نانوا استدلال می کند که قیمت نان نسبت به هزینه کرد آن پایین است. از ین جهت، به جهت اینکه به کارش سرعت دهد، جوش شیرین بهره می گیرد تا خمیر به اصطلاح زودتر ور بیاید.
وی تصریح کرد: نان لواش را هنگام پخت ببینید. تخمیری در خمیر آن اتفاق نمی افتد، دیگر این که شاید ۱۰ ثانیه خمیر داخل تنور می رود و بیرون می آید. بنابراین، در کنار این که خمیر تخمیر نمی شود خمیر در تنور درست پخت هم نمی گردد. به همین راحتی دو شاخص مهم در کیفیت نان از دست می رود.
این مسئول صنفی افزود: البته یکی دیگر از عامل های پخت نان باکیفیت، آرد خوب است. وقتی گندم خوب کشت نشود آرد خوب هم نخواهیم داشت که به نانوا تحویل شود. در واقع میتوان گفت، زنجیره نان در کشور گرفتار اشکال است.
اختصاص ۲۶۰ همت یارانه و کیفیت پایین نان
در سال هایی که خیلی دور نیست همین گندم در کارخانه تبدیل به آرد و برای پخت نان تحویل نانوا می شد. چرا این مشکلات در کیفیت نان وجود نداشت؟
رئیس کانون انجمن های صنفی صنایع آرد ایران در این خصوص اظهار داشت: گندم مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت است؛ مثلا گندم گلستان چون گندم خیلی خوبی است نان آن خیلی خوب در نمی آید چون زیادی خوب است و به اصطلاح Overqualified است. بنابراین، به قدری نان آن سفت می شود که در دهان نمی چرخد. باید خیلی جوید تا بتوان قورت داد. یا اگر امروز گندم زنجان به تهران بیاید چسبندگی ندارد و زود ول می شود.
یزدجردی برای برون رفت از این وضعیت، پیشنهاد کرد که آسیابان خودش گندم را خریداری کند و اختلاط مناسب داشته باشد تا آرد مناسب هر نانی به نانوایان تحویل شود.
وی اظهار داشت: دولت ۲۶۰ هزار میلیارد تومان (همت) هزینه می کند در قالب یارانه نان اما در نهایت به سبب قیمت پایین نان، محصولات کیفیت لازم را نداشته و دورریز نان در کشور بالا است.
آزادسازی قیمت نان به صلاح کیست؟
در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور مناسب نبوده و یک کارگر با قیمت فعلی نمی تواند نان سنگک برای خانواده خود تهیه نماید. بطور قطع با افزایش نرخ آن بالاتر از قیمت فعلی نان را تبدیل به کالای لوکس کرده و از سفره بسیاری از خانواده های ایرانی حذف می کند.
این مسئول صنفی در این خصوص اظهار داشت: دولت ۲۶۰ همت یارانه می دهد تا نان با قیمت پایین به دست مردم برسد، اما این نان به سبب کیفیت پایین از گلوی مردم پایین نمی رود.
رئیس کانون انجمن های صنفی صنایع آرد ایران با اعلان اینکه دولت گندم بالاتر از ۲۰ هزار تومانی را به مبلغ ۹۰۰ تومان در اختیار نانوا قرار می دهد، اظهار داشت: این یعنی یک پنجم قیمت واقعی گندم و دلال از این فاصله قیمتی نیز سودجویی می کند.
وی اضافه کرد: برای سوداگران بازار تفاوتی ندارد که این یارانه برای خانوار ضعیف بوده تا نان با قیمت ارزان به دست مردم برسد. بنابراین، با هر یک از این زنجیره می تواند وارد معامله می شود. درنتیجه، یارانه و فاصله ای که از نرخ واقعی گندم تا نانی که به دست مردم برسد وارد چرخه رانت و فساد می شود چون نظارت وجود ندارد.
یزدجردی عنوان کرد: پیشنهاد ما این است که دولت پول را در قالب یارانه به مصرف کننده بدهد به هر شکلی که خود صلاح می داند می تواند نان به اقلام کالا برگ اضافه شود یا یارانه نقدی جدا لحاظ کند با آزادسازی قیمت نان فشاری بر مردم نیاید و سفره حداقلی آنها خالی از نان نشود. بنابراین، تأکید ما برای اصلاح این چرخه معیوب در تامین نان مردم این است که یارانه نان جداگانه برای خانوارها لحاظ شود.
ضایعات از مزرعه تا سفره
روز گذشته معاون وزیر جهاد کشاورزی در نشست خبری همایش «مدیریت ضایعات کشاورزی» مطرح کرد که ۲۲ محصول بالاترین آمار ضایعات بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده اند.
غلامرضا گل محمدی در این خصوص به برنج، گندم، ذرت، چغندرقند، انواع سبزیجات و صیفی جات همچون گوجه فرنگی، هندوانه، خربزه و… اشاره نمود و گفت، هر دانه برنج ۹۹ سی سی آب مصرف می کند تا کشت شود و سالانه ۸ هزار تن برنج در کشور دورریز می شود.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی یادآور شد، اگر فقط آب به هدر رفته در برنج های دورریز را محاسبه نماییم این عدد ۱۸ میلیون مترمکعب است.
به گفته این مسئول دولتی کاهش ضایعات بخش کشاورزی، غذای حدود ۱۵ میلیون نفر را تامین می کند. اما برخی کارشناسان اقتصادی این عدد را برای ضایعات محصولات در هنگام برداشت را حدود ۲۲ میلیون نفر ذکر می کنند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی به آمار ضایعات گندم کشور از مزرعه تا سفره پرداخت و اعلام کرد، میزان ضایعات گندم در مزرعه ۵ درصد، در حمل و نقل ۱.۲ درصد، در مراکز جمع آوری ۲.۱، در سیلو و محلهای نگهداری ۳.۵، در کارخانه های آردسازی ۳.۷ درصد، در نانوایی ها ۳.۳ درصد و در مصرف خانگی ۸.۴ درصد است. در مجموع فقط در گندم ۲۲.۴ درصد ضایعات داریم.
مقصر کیست؟
حتی بدون درنظر گرفتن ضایعات در عرصه گندم، در قسمت مصرف آب این محصول عنوان می شود، در کشور برای برداشت یک کیلو گرم گندم ۱۵۰۰ لیتر آب مصرف می شود که ۳۴ درصد بالاتر از متوسط جهانی است. یعنی حتی اگر تمام نان های پخت شده، مصرف شود و هیچ ضایعاتی در گندم نداشته باشیم باز هم قسمتی از منابع پایه پیش از برداشت و در شروع زنجیره یعنی هنگام کشت درحال ضایع شدن است.
اما دورریز ۸.۴ درصدی در سفره خانوار در ارتباط با عدم بی توجهی مصرف کننده نیست. امروز برای هر نان سنگک ۵۰ هزار تومان هزینه می شود و اساسا با عنایت به شرایط اقتصادی کشور، افراد علاقه ای به این که پول خویش را تبدیل به ضایعات کنند، ندارند. در این خصوص سیاست گذاران و مجریان بخش تحقیقات محصولات کشاورزی بعد از احتساب ضایعات این بخش باید عارضه یابی کرده و به حل ریشه ای حوزه بپردازند.
فرهنگ سازی برای کاهش ضایعات در قسمت مصرف لازمست، اما اگر محصولات از کیفیت لازم برخوردار باشند آمار دورریز به صورت قابل توجهی سیر نزولی به خود خواهد گرفت. به طور خلاصه تخمیری در خمیر آن اتفاق نمی افتد، دیگر اینکه شاید ۱۰ ثانیه خمیر داخل تنور می رود و بیرون می آید. معاون وزیر جهاد کشاورزی به آمار ضایعات گندم کشور از مزرعه تا سفره پرداخت و اعلام کرد، میزان ضایعات گندم در مزرعه ۵ درصد، در حمل و نقل ۱.۲ درصد، در مراکز جمع آوری ۲.۱، در سیلو و محلهای نگهداری ۳.۵، در کارخانه های آردسازی ۳.۷ درصد، در نانوایی ها ۳.۳ درصد و در مصرف خانگی ۸.۴ درصد است. اما دورریز ۸.۴ درصدی در سفره خانوار در رابطه با عدم بی توجهی مصرف کننده نیست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
جدیدترین ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران در مورد این مطلب